باغ چهلستون که بالغ بر 67000 متر مربع مساحت دارد، در دوره شاه عباس اول احداث شده و در وسط آن عمارتی ساخته شده بوده است. در سلطنت شاه عباس دوم، در ساختمان موجود مرکزی، تغییرات کلی داده شده است و تالار آینه، تالار 18 ستون، دو اطاق بزرگ شمالی و جنوبی تالار آینه، ایوانهای طرفین سالن پادشاهی و حوض بزرگ مقابل تالار با تمام تزیینات نقاشی و آینه کاری و کاشیکاری دیوارها و سقفها افزوده شده است.
قسمتهای جالب و دیدنی کاخ چهلستون به شرح زیر است :
1- سقف باشکوه نقاشی تالار 18 ستون و سقف آینه کاری تالار آینه و مد خل آینه کاری تالار جلوس شاه عباس دوم.
2- ستونهای عظیم تالارهای 18 ستون و تالار آینه که هر یک از آنها تنه یک درخت چنار است.
3- شیرهای سنگی چهارگوشه حوض مرکزی تالار و ازارههای مرمری منقش اطراف که معرف صنعت حجاری در عهد صفویه است.
4- تزیینات عالی طلا کاری سالن پادشاهی و اطاقهای طرفین تالار آینه و تابلوهای بزرگ نقاشی تالار پادشاهی که شاهان صفوی را به شرح زیر نشان می دهد :
· شاه عباس اول در پذیرایی از « ولی محمدخان» فرمانروای ترکستان
· شاه اسماعیل اول در جنگ چالد ران
· شاه طهماسب اول در پذ یرایی از « همایون» پادشاه هند وستان
· شاه اسماعیل اول در جنگ با « شیبک خان ازبک»
· شاه عباس دوم در پذیرایی از « ندر محمد خان» امیر ترکستان
به علاوه یک تابلوی بزرگ از جنگ کرنال که در سلطنت نادرشاه افشار افزوده شده است.
5- تصویری از شاه عباس اول با تاج مخصوص و مینیاتورهای دیگری در اطاق گنجینه کاخ چهلستون که در سالهای 1334 و 1335 خورشیدی از زیر گچ خارج شده است.
6- آثار پراکندهای از دوران صفویه مانند سردر « مسجد قطبیه » و سردرهای « زاویه درب کوشک» آثاری از « مسجد درب جوباره» یا « پیر پینه دوز» و «مسجد آقاسی» که بر دیوارهای ضلع غربی و جنوبی باغ نصب شده است.
و اما چند نکته قابل توجه :
1- سال ساختمان کاخ چهلستون به موجب اشعاری که در جبهه تالار از زیر گچ خارج شده مصراع : « مبارک ترین بناهای دنیا» می باشد که به حساب حروف ابجد سال 1057 هجری میشود، یعنی پنجمین سال سلطنت شاه عباس دوم.
2- سنگ شیرها و مجسمه های سنگی اطراف حوض و داخل باغچه ها تنها آثاری است که از دو قصر باشکوه دیگر صفویه یعنی آینه خانه و عمارت سرپوشیده باقی مانده و به این محل منتقل شده است.
3- اگرچه انعکاس ستونهای بیست گانه تالارهای چهلستون در حوض مقابل عمارت، مفهوم چهلستون را بیان میکند ولی در حقیقت عدد چهل در ایران کثرت و تعد د را می رساند و وجه تسمیه عمارت مزبور به چهلستون به علت تعدد ستونهای این کاخ می باشد.